درسنامه هنر دوستی

کد طرح درس: 67

تاریخ: شنبه< سي و يكم فروردين ماه 1398

در این درس دانش آموزان مقطع متوسطه اول با هنر دوستی و ابعاد آن آشنا می شوند.

نام درس :
هنر دوستی
مقطع :
متوسطه اول
هدف کلی :
آشنایی با هنر دوست یابی
اهداف جزئی :
1 – با چه کسانی دوست شویم؟
2 – با چه کسانی نباید دوست شویم؟
3 – معیارهای انتخاب دوست
هدف رفتاری :
انتظار می رود دانش آموزان در پایان درس معیار و چگونگی انتخاب دوست را یاد بگیرد و با هرکسی دوست نشوند ودر
ارتباط با دیگران به خصوص دوستان توجهات لازم را مد نظر قرار دهد
روش های مناسب تدریس :
توضیحی فعال :
 (جدول ، حکایت ، مسابقه)
رسانه ها ی آموزشی :
فلش کارت ، تابلو، تصویر
سید محمد باقر ابطحی

 

بسم الله الرحمن الرحیم
به نام آن که دل کاشانه اوست                                                                              چراغ هرکسی درخانه اوست
دوستان من سلام. حال و احوالتون چطوره؟ تعطیلات تابستان خوش می گذره؟
ان شاء الله که خوب وخوش وسلامت باشید وبتوانید ازاین تعطیلات به طور صحیح استفاده نمایید.
دوستان من اگر آماده باشید می خواهیم برنامه امروز را با 3 سوال شروع کنیم ،شما می توانید جواب سوال را در شماره هایی
که می گوییم با هم قراردهیم تا رمز جدول به دست آید.
(ابتئا مربی بر روی تخته یک شکل ساده چشم می کشد و سپس بر روی آن 12 دایره کشیده و شماره گذاری می کند.)
1 – دوست وکمک کاروهم خانواده کلمه یار: یاور. جواب در خانه های (1-3-10-12)
2 – ازمعامله موفق به دست می آید: سود. جواب درخانه های (4-5-6)
3 – به دومصرع درشعرچه می گویند: بیت. جواب درخانه های (8-9-11)
.
بچه های عزیز چه کسی می تواند حدس بزند پیام جدول چشمی ما چیست؟ احسنت روش دوست یابی.
دوستان من بحث امروزما درباره این است که چگونه می توانیم دوستانی پیدا کنیم که در زندگی ما سودمند باشند وما نیز برای
آنان مفید باشیم.
با دقت درشکل جدول در می یابیم که برای شروع دوستی توجه به اطرافیان ونگریستن با توجه لازم است .
اهمیت دادن به آنها ، شنونده خوبی برای آنان بودن و ارزش قائل شدن برای آنان لازم است .
یعنی باید ما 5108108 نباشیم یعنی چی؟

بچه ها چه کسی می داند پنج میلیون وصدوهشت هزاروصدوهشت چیست دقت کنید
بله این عدد با کمی تکمیل شدن چه می شود؟ خودخواه
ما باید برای شروع دوستی خودخواهی را کنار بگذاریم چرا که آدم خودخواه همیشه تنهاست. به جای اینکه تمام توجهمان به
خودمان وخواسته هایمان باشد به دیگران واطرافیانمان توجه کنیم ، آنان را درک  کنیم، برای آنان احترام قائل باشیم وسپس با
ارزیابی آداب و رفتارشان وداشتن گزینه های مثبت مقدمات دوستی با آنان را ایجاد نماییم.

دوستان من ابتدا باید بدانیم که باچه کسی دوست بشویم؟
امام صادق (علیه السلام) در حدیث شریفی می فرمایند:
امام صادق علیه السّلام فرمود: دوستى را شرایطى است واگر همه این شرایط در کسی نباشد  او را دوست كامل نشمار و
 كسى كه هیچ یك از این شرایط در او نباشد  در  هیچ مرتبه از دوستی با او رفاقت نکن ،

خوب دوستان من برای اینکه این 5 شرطی که روی تخته نوشته ایم مشخص شود باید کلمات این کارت ها را پیدا کنید:
(مربی باید قبلا کلمات مورد نظر را به صورت حروف پراکنده در یک طرف مقوا نوشته و سپس کلمات تکمیل شده اش را در
پشت همان کارت بنویسد و با پرسیدن از دانش آموزان یک یک آن ها را مشخص کرده و به کسانی که حدث درست زدند امتیاز
دهد.)


 شرط اول آنكه ظاهر و باطن او نسبت به تو یكسان باشد.
یعنی منافق و دورو نباشد مثلا در ظاهر خودش را آدم راستگویی جلوه بدهد در حالیکه در حقیقت و باطن آدم دروغگویی است.

دوم آنكه زینت وآبروی تو را زینت خود بداند و زشتی تو را زشتی خود بداند .
یعنی مراقب آبروی تو باشد همانگونه که مراقب آبروی خودش است و کاری نکند که باعث آبروریزی از توشود.

سوم آنكه دارایی و مقام تو، او را نسبت به تو تغییر ندهد.
یعنی هنگامی که دارای مقام و ثروت شدی دائم در کنار تو باشد ولی تا مقامت گرفته شد و یا فقیر شدی تو را رها کند.

چهارم آنكه هرچه در اختیار دارد از تو دریغ نورزد.
یعنی هنگامی که به چیزی احتیاج داری و او آن چیز را دارد و امکان دادن آن چیز به تو را داشته باشد از تودریغ نکند.

پنجم آنكه تو را در هنگام گرفتاری رها نكند.
یعنی هنگام گرفتاری وبیماری مراقب تو باشد و به تو کمک کند.

منبع :خصال شیخ صدوق
حکایت:
جنگ جهانی اول همچون یک بیماری وحشتناک، تمام دنیا رو فرا گرفته بود. در میدان نبرد، یکی از سربازان به محض این که
دید دوست تمام دوران زندگی اش در باتلاق افتاده و در حال دست و پنجه نرم کردن با مرگ است، از مافوقش اجازه خواست تا
برای نجات دوستش برود و او را از باتلاق خارج کند.
مافوق به سرباز گفت : اگر بخواهی می توانی بروی ، اما هیچ فکر کردی این کار ارزشش را دارد یا نه ؟ دوستت احتمالا مرده
و ممکن است تو حتی زندگی خودت را هم به خطر بیندازی.
حرف های مافوق اثری نداشت وسرباز به نجات دوستش رفت. به شکل معجزه آسایی توانست به دوستش برسد، او را روی
 شانه هایش کشید و به پادگان رساند.
افسر مافوق به سراغ آن ها رفت. سربازی را که در باتلاق افتاده بود، معاینه کرد و با مهربانی و دلسوزی به دوستش نگاه کرد
 و گفت: من به تو گفتم که ارزشش را نداشت. دوستت مرده است! خودت را هم بیهوده زخمی و خسته کردی.
سرباز در جواب گفت: قربان ارزشش را داشت.
افسر با حالت تعجب نگاه کرد و پرسید: منظورت چیه که ارزشش را داشت؟
سرباز جواب داد: زمانی که به او رسیدم هنوز زنده بود، من از شنیدن چیزی که او گفت، احساس رضایت قلبی می کنم.
او گفت: «دوست عزبزم من می دونستم که تو به کمک من می آیی»
آری دوست خوب کسی است که در گرفتاری به کمک انسان بیاید اگرچه فایده ای نداشته باشد ولیکن رسم دوستی را به جا
 آورده است.

 
عزیزان من حالا می خواهیم ببینیم با چه کسانی نباید طرح دوستی ریخت؟
امام صادق (علیه السلام) از پدر بزرگوارشان نقل می کنند که آن حضرت فرموده اند: فرزندم درنظرداشته باش که با 5 کس
همنشین نگردی وبا آنان گفت وگو و رفاقت نکن عرض کردم: پدرجان آن ها کیانند؟
بچه ها حالا چه کسی می تواند این افراد را و علت اینکه چرا نباید با آنان دوستی کرد را نشان دهد.
(هردانش آموزی آمد باید با ماژیک افراد را به علت ها وصل کند اگر درست انجام داد امتیاز می گیرد)

با دروغگو رفاقت نکن چون مانند سرابی است که دور را درنظرت نزدیک ساخته ونزدیک را برایت دورجلوه می دهد.
یعنی دروغگو حقایق را برعکس به شما جلوه می دهد لذا باعث گمراهی شما می شود.
با فاسق (گنهکار) رفاقت مکن چون تورا به لقمه ای یا به کمتر از آن می فروشد.
با بخیل رفاقت نکن چون در سخت ترین هنگام نیازمندیت ، مالش را ازتو دریغ می نماید.
با احمق (نادان) رفاقت مکن چون می خواهد به تو سود رساند ولی (به واسطه نادانیش) به تو ضرر می رساند.
بچه ها مثل دوستی خاله خرسه داستانش را حتما شنیده اید داستان مردی است که با یک خرس دوست است. هنگامی
 که مرد در خواب است مگس‌ها باعث آزار وی می‌شوند. خرسی که دوست مرد بوده‌است برای دفع آزار مگس‌ها قطعه سنگی
 را به سوی مگسی که بر صورت مرد نشسته بود پرتاب می‌کند. مگس فرار می‌کند، ولی مرد بر اثر اصابت سنگ به سرش
 می‌میرد. پس دوستی با آدم نادان انسان را گرفتار حماقت هایی که به انسان ضرر می رساند می کند.
با قاطع رحم (کسی که با خویشاوندانش ارتباط و رفت و آمد ندارد) رفاقت نکن چون در 3 جای قرآن او لعنت شده است.
یعنی کسی که با خویشاوندانش ارتباط ندارد آن قدر گناهش زیاد است که از رحمت خدا دور است و خدا به خاطر اهمیت این
 مطلب در قرآن به این نکته 3 بار تاکید کرده است.

منبع: کلینی، کافی،ج2، ص641

بچه های عزیز می رویم سراغ انواع مدلهای دوستی ، آماده اید؟
به این تصاویر توجه کنید انواع مدل دوستی است و حدث بزنید نام این مدل ها چیست؟
( مربی باید قبلا این 3 عکس را از اینترنت گرفته و در 3 مقوا پرینت رنگی کند و بر روی 3 پاکت چسبانده و آماده داشته باشد
 . وروی 3 مقوا کلمات مدل غذایی ، مدل بیماری و مدل دارویی را نوشته و هرکدام را در پاکت مربوط به خود بگذارد تا در
 موقع اجرا آن ها را آرام بیرون کشیده و به مخاطبان نشان بدهد و پشت پاکت ها هم 3 کلمه عاقل ، احمق و اندیشمند را نوشته
و هنگام اجرا به کسی که حدث درست بزند را امتیاز دهد).
 

آفرین دوستان من اما حکایت این مدل ها چبست؟
امام صادق (علیه السلام) در حدیثی فرموده اند: برادران و دوستان صمیمی سه دسته اند:
یک دسته مانند خوراک هستند که (حیات آدمی به آن وابسته و آدمیان) در همه حالات به او نیازمند هستند،
و او رفیق عاقل و خردمند است.
دسته دوم مانند بیماری هستند (که ادامه دوستی با او حیات انسان ها را تهدید می کند) ،
و او رفیق احمق است.
دسته سوم مانند دارو هستند (که برای دردهای درونی انسان ها هم چون دارویی شفابخش عمل می نماید.) ،
و او رفیق فرزانه و اندیشمند است.
منبع:  تحف العقول، ص 323
حکایت:
دو دوست در بیابان همسفر بودند. در طول راه با هم دعوا کردند. یکی به دیگری سیلی زد. دوستی که صورتش به شدت درد
گرفته بود بدون هیچ حرفی روی شن نوشت: « امروز بهترین دوستم مرا سیلی زد».

آنها به راهشان ادامه دادند تا به چشمه ای رسیدند و تصمیم گرفتند حمام کنند.

ناگهان دوست سیلی خورده به حال غرق شدن افتاد. اما دوستش او را نجات داد.

او بر روی سنگ نوشت:« امروز بهترین دوستم زندگیم را نجات داد .»

دوستی که او را سیلی زده و نجات داده بود پرسید:« چرا وقتی سیلی ات زدم ،بر روی شن و حالا بر روی سنگ نوشتی ؟»
 دوستش پاسخ داد :«وقتی دوستی تو را ناراحت می کند باید آن را بر روی شن بنویسی تا بادهای بخشش آن را پاک کند. ولی
وقتی به تو خوبی می کند باید آن را روی سنگ حک کنی تا هیچ بادی آن را پاک نکند.»
پس عزیزان من سعی کنیم از این بعد هم خودمان عافل واندیشمند باشیم و هم رفقای عاقل و اندیشمندی پیدا کنیم واز آدم های
 احمق دوری کنیم. اما چگونه؟

.
(در این بخش مربی اشکال زیر را روی تخته کشیده و کلمات زیر را درون آن ها می نویسد)


بچه ها رسیدیم به بحث معیارهای انتخاب دوست اما چه کسی می تواند حدث بزند این 3 کلمه نا مفهوم چیست و امتیاز بگیرد؟
بله احسنت کلمه های خشم ، سفر و ثروت بودند که برعکس نوشته شده بودند اما توضیح این معیارها:
امام صادق (علیه السلام) می فرماید: کسی را برای دوستی انتخاب نکن مگر اینکه او را در 3 چیز آزمایش کرده باشی:
1 – او را به خشم آور و ببین آیا خشمش او را از حق به باطل می کشاند؟
یعنی آیا می تواند برخشمش مسلط شود و خود را کنترل کند؟
2 – با ثروت (آیا در موارد صحیح و لازم آن را به کار می گیرد یا از تو دریغ می کند؟)
3 – با او مسافرت کن (و ببین با همسفرانش چگونه رفتار خواهد کرد؟)
یعنی آیا در سختی های سفر کم نمی آورد و با همه گرفتاری ها و ناملایمات سفر می تواند با همسفرانش مهربان باشد؟
منبع: بحارالانوار، ج ۷۷، ص ۸۴
دوستان من با این شعر زیبا برنامه امروز را به پایان می بریم:

دوستی را باید آموخت از یکی برگ درخت ،

آن زمانی که جدا میشود از شاخه و رقصان ،

می نشیند با عشق ،

در کنار آن درخت .

دوستی را باید آموخت از گل و شاپرکی ،

که شدند عاشق هم در لحظه های بی کسی .

دوستی را باید آموخت از همان قاصدکی ،

که برای بردن آرزوهای چمن ، پیش خدا ،

میشود همسفر باد بهار و می رود تا ناکجا .

دوستی را باید آموخت از پاره ای ابر سپید ،

که در آن ظلمت شب ،

میشود زینت آسمان شب تار .

دوستی را باید آموخت از آینه ای با دل صاف ،

که به تو خواهد گفت ،

هر چه باشد ، نیک و بد در ذات تو .

دوستی را آموختم من از خداوند جهان ،

که بُود همدم و همراه من و بی همرهان .
                                                    شاعر: زهرا مرادی

بارالها ما را جزو دوستان خودت و اهل بیت (علیهم السلام) قرار ده.
خداوندا توفیق تحکیم در دوستی هایمان را با عمل به دستورات اهل بیت (علیهم السلام) به ما عنایت فرما.
آمبن یا رب العالمین

 

ارسال نظر